Satellietgegevens voor behoud regenwoud
Het regenwoud in Borneo verdwijnt door illegale boskap en bosbranden en de omvorming van landschap naar plantages. Daarmee verdwijnt ook het leefgebied van de Orang-Oetans. Het Wereld Natuur Fonds stimuleert overheden, organisaties en bedrijven om in te grijpen op basis van satellietinformatie van het Nederlandse bedrijf SarVision.
Satellietinformatie liegt niet. Vanuit de ruimte is goed te zien hoe illegale wegen worden aangelegd door het regenwoud. Daarna gaan de eerste stukken bos tegen de vlakte. En binnen een paar jaar is de kaalslag compleet.
Regenwoud in Zuid Borneo. Proba-V, Credits: ESA/VITO
‘Sinds 2007 werken we aan het Heart of Borneo-programma’, zegt Hans Beukeboom, senior-adviseur bij het WNF, gespecialiseerd in Azië. ‘Dat is een initiatief van Brunei, Maleisië en Indonesië om het beboste gebied in het binnenste van Borneo te behouden. We monitoren met satellietgegevens wat er precies gebeurt in de regio. Met dit bewijs kunnen we advies geven aan overheden, maar ze ook terechtwijzen. Als er boskap of conversie plaatsvindt waar geen vergunning voor is, bijvoorbeeld.’
Het Nederlandse bedrijf SarVision levert gebruiksvriendelijke gegevens aan. Het WNF combineert die gegevens vervolgens met informatie vanaf de grond om een goed onderbouwd oordeel te kunnen vormen. ‘We zijn zelf geen onderzoeksinstituut, maar door samen te werken met gerenommeerde partijen als SarVision en de Wageningen Universiteit, kunnen we objectieve gegevens produceren.’
De aanpak lijkt te werken. De afgelopen zes jaar ontboste het hart van Borneo minder snel dan andere gebieden. Maar dat is voor het WNF niet genoeg. ‘We lobbyen, geven inzicht in de huidige stand van zaken en trekken conclusies als plantages ontstaan die niet zijn opgenomen in de plannen voor ruimtelijke ordening. We maken kenbaar wat er gebeurt, zo nodig met publiciteit en lobbyen, zodat lokale partijen wel moeten ingrijpen.’
Bij natuurbehoud zijn satellietgegevens van onschatbare waarde, vindt Beukeboom. Niet alleen in het onderzoek naar conversie en illegale boskap. ‘Met de informatie van SarVision kunnen we ook de CO2-opslag van een bepaald bostype of gebied inschatten, landgebruik in kaart brengen en onderzoek doen naar klimaatverandering. Ook dat bedreigt het leefgebied van de Oerang-Oetans.’
In de toekomst neemt het gebruik van satellietgegevens verder toe, denkt het WNF. De data wordt steeds nauwkeuriger, net als de rekenmodellen en methodes erachter en het aantal toepassingen.